निफ्टी म्हणजे काय – कशी मोजली जाते, अर्थ, आणि फायदे

Warning: Undefined array key "color_palette_1" in /home/gujjutak/domains/marathionline.in/public_html/wp-content/plugins/joli-table-of-contents/core/Engine/TOCBuilder.php on line 316

Warning: Undefined array key "color_palette_2" in /home/gujjutak/domains/marathionline.in/public_html/wp-content/plugins/joli-table-of-contents/core/Engine/TOCBuilder.php on line 316

Warning: Undefined array key "color_palette_3" in /home/gujjutak/domains/marathionline.in/public_html/wp-content/plugins/joli-table-of-contents/core/Engine/TOCBuilder.php on line 316

Warning: Undefined array key "color_palette_4" in /home/gujjutak/domains/marathionline.in/public_html/wp-content/plugins/joli-table-of-contents/core/Engine/TOCBuilder.php on line 316

Warning: Undefined array key "color_palette_5" in /home/gujjutak/domains/marathionline.in/public_html/wp-content/plugins/joli-table-of-contents/core/Engine/TOCBuilder.php on line 316

Warning: Undefined array key "color_palette_6" in /home/gujjutak/domains/marathionline.in/public_html/wp-content/plugins/joli-table-of-contents/core/Engine/TOCBuilder.php on line 316

तुम्ही शेअर मार्कटमध्ये पैसे Invest करण्याचा विचार करत आहात काय? शेअर मार्केट शिकत असाल तर तुम्ही Nifty आणि Sensex हे शब्द नक्कीच कोठेतरी ऐकले असतील. शेअर मार्केटध्ये Invest करण्यासाठी प्रथम त्याबद्दल चांगले ज्ञान असणे महत्वाचे असते. तुमच्यापैकी बऱ्याच जणांना Nifty, Nifty 50 याबद्दल माहिती नसेल त्यामुळे या ब्लॉग पोस्टमध्ये मी निफ्टी बद्दल मराठीत संपूर्ण माहिती दिली आहे.

आपण बातम्यांमध्ये ऐकले असेल की आज निफ्टीचा आकडा वरती गेला, किंवा खाली गेला, असे का होते हे तुम्हाला या पोस्टमध्ये समजेल. या पोस्टमध्ये मी अगदी सोप्या भाषेत Nifty Information in Marathi सांगितली आहे. त्यामुळे पोस्ट शेवटपर्यंत वाचावी अशी विनंती. तर चला पाहुयात की निफ्टी म्हणजे नेमकी काय?

निफ्टी म्हणजे काय? (Nifty in Marathi)

Nifty हा शब्द दोन शब्दांपासून बनला आहे “National Stock Exchange + Fifty“. याला Nifty 50 किंवा फक्त Nifty म्हणूनही ओळखले जाते. Nifty हे भारतातील National Stock Exchange (NSE) हे मुख्य Stock Market Index आहे. यामध्ये भारतातील सर्वात मोठ्या आणि सर्वात सक्रिय 50 कंपन्यांच्या स्टॉकचा समावेश होतो. यामध्ये अश्या कंपन्या असतात की ज्यांच्यावर पडणारा प्रभाव हा भारताच्या अर्थव्यवस्थेवर प्रभाव पाडतो.

भारताच्या अर्थव्यवस्था चे विविध 12 क्षेत्र जसे बँकिंग, वित्त, माहिती तंत्रज्ञान, उत्पादन, यातील 50 मोठमोठ्या कंपन्यांचा समावेश Nifty मध्ये होतो. यात कायम 50 च कंपन्यांचा स्टॉक लिस्ट केलेला असतो. Nifty ची स्थिती आपल्या देशाची अर्थव्यवस्थेची स्थिती दर्शवते, जर निफ्टी वाढत असेल तर अर्थव्यवस्था वाढत आहे आणि कमी होत असेल तर अर्थव्यवस्था कमकुवत होत आहे. निफ्टी हा भारतातील सर्वात लोकप्रिय स्टॉक मार्केट इंडेक्स आहे.

Nifty शब्दाचा काय अर्थ होतो? (Nifty Meaning in Marathi)

“NIFTY” हा शब्द “National Stock Exchange” आणि “Fifty” या दोन शब्दांचा मिळून बनला आहे. निफ्टी 50 हा NSE चा प्रमुख बेंचमार्क निर्देशांक आहे जो प्लॅटफॉर्मवर व्यवहार केलेल्या 50 उच्च-कार्यक्षम समभागांचे प्रदर्शन करतो. NSE वर एका दिवसात एकूण 1600 समभागांची खरेदी-विक्री होते.

निफ्टी आणि देशाची अर्थव्यवस्था संबंध

आपल्या देशाच्या अर्थव्यवस्थेची स्थिती निफ्टी 50 ची कामगिरी पाहून समजू शकते. देशाची अर्थव्यवस्था त्या देशातील लोक किती कमावतात आणि किती खर्च करतात यावर अवलंबून असते.

जितके लोक कमावतील तितके शेअर मार्केटमध्ये गुंतवणूक करतील आणि त्या कंपनीत जितके लोक गुंतवणूक करतील तितकी कंपनीच्या शेअरची किंमत वाढेल आणि कंपनीच्या शेअर्सची किंमत जितकी जास्त तितकी Nifty सुद्धा वाढेल.

त्यामुळे जर Nifty वाढत असेल तर तुम्ही समजून घ्यायचे की देशाच्या अर्थव्यवस्थेचा विकास दर सुद्धा वाढत आहे कारण लोक अधिक कमावत आहेत आणि खर्च करत आहेत, परंतु जर Nifty घसरत असतील तर तुम्ही अंदाज लावू शकता की विकास दर कमी होत आहे.

निफ्टी कशी कार्य करते? (How Nifty Works)

National Stock Exchange वरती जवळपास 7000 पेक्षा जास्त कंपन्या इंडेक्स आहेत. त्यातील टॉप 50 कंपन्या ज्यांची मार्केट व्हॅल्यू सर्वात जास्त आहे त्यांची एक लिस्ट बनवून Nifty 50 मध्ये इंडेक्स करण्याचे काम Nifty चे असते.

सर्व कंपन्या ज्या Nifty 50 मध्ये आहेत त्यांची ग्रोथ चांगली असते आणि कमाई सुद्धा जास्त असते त्यामुळे यांच्या शेअर्स ची किंमत खूप असते. यासोबतच निफ्टी चे अजून काही कामे आहेत ते खालीप्रमाणे – 

• भारतातील स्टॉक मार्केटच्या स्थितीचा अंदाज लावणे – निफ्टी वाढत आहे, याचा अर्थ स्टॉक मार्केट मजबूत आहे आणि अर्थव्यवस्था वाढत आहे. निफ्टी कमी होत आहे, याचा अर्थ स्टॉक मार्केट कमकुवत आहे आणि अर्थव्यवस्था मंदावत आहे.
• Investers ला त्यांच्या गुंतवणुकीच्या कामगिरीचे मूल्यांकन करण्यासाठी एक unit प्रदान करणे – निफ्टी हा गुंतवणूकदारांसाठी एक विश्वासू unit आहे की त्यांची गुंतवणूक निफ्टीच्या कामगिरीशी तुलना कशी करू शकते.
• विश्लेषकांना अर्थव्यवस्थेचे मूल्यांकन करण्यासाठी एक साधन प्रदान करणे – निफ्टीची गणना प्रत्येक स्टॉकच्या शेअर्सच्या किमतीच्या आधारे केली जाते. प्रत्येक स्टॉकच्या शेअर्सच्या किमतींची गतिशीलता अर्थव्यवस्थेतील बदलांशी संबंधित असू शकते.
• पत्रकारांना आर्थिक बातम्या आणि विश्लेषण प्रदान करण्यासाठी एक संसाधन प्रदान करणे – निफ्टी हे भारतातील आर्थिक बाजारपेठेतील एक महत्त्वाचे घटक आहे. पत्रकार निफ्टीच्या हालचालींचा वापर आर्थिक बातम्या आणि विश्लेषण तयार करण्यासाठी करतात.

निफ्टी कशी मोजली जाते? (How Nifty is Calculated)

निफ्टीची गणना करण्यासाठी सर्वात पहिले निफ्टीमध्ये समाविष्ट असलेल्या 50 कंपन्यांचे बाजार भांडवल मोजले जाते. निफ्टी ची गणना Free-Float Market Capitalization वर आधारित केली जाते, त्यासाठी आधी Market Capitalization काढले जाते. यामध्ये कंपनीच्या एकूण शेअर्सला त्या कंपनीच्या एका शेअरच्या किमतीने गुनले जाते.

कंपनीचे Market Capitalization मोजल्यानंतर Free-Float Market Capitalization काढले जाते. फ्री फ्लोट मार्केट कॅपिटलायझेशनमध्ये, सरकार किंवा कंपनी प्रमोटरकडे असलेले शेअर्स काढून टाकले जातात.

एखाद्या कंपनीमध्ये अनेक प्रकारचे गुंतवणूकदार असतात, त्यापैकी काही स्वतः कंपनीचे भागधारक असतात, जे खरेदी-विक्री करण्यास सक्षम नसतात, म्हणजेच ते त्या शेअर्सची ट्रेडिंग करू शकत नाहीत.

निफ्टी चे प्रमुख फायदे (Advantages of Nifty)

NIFTY चे अनेक फायदे आहेत त्यातील काही प्रमुख फायदे ज्यांची तुम्हाला माहिती असायला हवी ते खालीलप्रमाणे –

1. NSE ची कार्यक्षमता समजून घेता येते – निफ्टीचा वापर करून, आपण NSE मधील कंपन्यांच्या शेअर्सच्या किमती पाहू शकतो. यामुळे, आपण NSE ची कार्यक्षमता आणि त्याच्या कामगिरीचे मूल्यांकन करू शकतो
2. शेअर बाजाराची स्थिती समजते – निफ्टीचा वापर करून, आपण बाजारातील चढउतारांची स्थिती समजू शकतो. जर निफ्टी वाढत असेल, तर बाजारातील वातावरण चांगले आहे. जर निफ्टी कमी होत असेल, तर बाजारातील वातावरण खराब आहे.
3. देशाच्या अर्थव्यवस्थेची स्थिती समजते – निफ्टीचा वापर करून, आपण देशाच्या अर्थव्यवस्थेच्या स्थिती समजू करू शकतो. जर निफ्टी वाढत असेल, तर देशाची अर्थव्यवस्था चांगल्या स्थितीत आहे. जर निफ्टी कमी होत असेल, तर देशाची अर्थव्यवस्था कमकुवत आहे.

निष्कर्ष

तर ही होती आजची पोस्ट निफ्टी ची माहिती, या पोस्टद्वारे आपण निफ्टीशी संबंधित सर्व माहिती जाणून घेण्याचा प्रयत्न केला आहे. मला आशा आहे की तुम्हाला सर्व लोकांना निफ्टीबद्दल समजले असेल. मी तुम्हा सर्व वाचकांना विनंती करतो की, ही माहिती तुमच्या शेजारी, नातेवाईक आणि मित्रमंडळींना शेअर करावी.

जेणेकरून आपल्यामध्ये जागरूकता येईल आणि सर्वांना त्याचा खूप फायदा होईल. मला तुमच्या समर्थनाची गरज आहे जेणेकरून मी तुम्हाला अधिक नवीन माहिती देऊ शकेन. जर तुम्हाला NIFTY च्या या पोस्टमध्ये काही कमतरता दिसली आणि सुधारणा हवी असेल तर कृपया कमेंट बॉक्समध्ये नक्की सांगा.